Dịch bệnh Covid-19 bằng một lý do nào đó đang quay trở lại Trung Quốc. Trong khi các nước khác trên thế giới bắt đầu mở cửa trở lại, phá bỏ các hạn chế nghiêm ngặt thì Trung Quốc lại đang làm ngược lại ở 2 thành phố lớn là Thượng Hải và Bắc Kinh.

Tuy nhiên, thay vì chú tâm vào Covid-19 và hoan hỉ trước việc dỡ bỏ phòng dịch thì chúng ta nên dành sự quan tâm lúc này cho căn bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em. Căn bệnh đang lan dần ra toàn cầu và đã gây ra cái chết cho nhiều trẻ nhỏ.

Trẻ em là đối tượng dường như không bị ảnh hưởng quá nhiều từ làn sóng dịch Covid-19. Nhưng với căn bệnh viêm gan chưa rõ nguyên nhân này thì các tổ chức y tế hàng đầu thế giới như WHO và CDC Hoa Kỳ đã vào cuộc.

Viêm gan bí ẩn âm thầm diễn ra

Toàn thế giới đã xác nhận hơn 450 trường hợp viêm gan bí ẩn, chủ yếu ở người dưới 16 tuổi, tập trung nhiều ở Anh và Mỹ. Trong đó, các nguyên nhân thường gặp là virus viêm gan A, B, C, D và E đều đã được loại trừ. Hiện đã có 12 trẻ tử vong và 15 trường hợp cần ghép gan.

Trước đó, vào tháng 10/2021, tại bang Alabama, có 5 trẻ em nhập viện do mắc viêm gan bí ẩn. Một vài trẻ suy gan không rõ nguyên nhân. Cả 5 trường hợp này đều âm tính với virus viêm gan A, B, và C; trong khi lại dương tính với adenovirus – loại virus thông thường hay gây ra triệu chứng giống cúm, cảm lạnh, các vấn đề về dạ dày hay tiêu hóa. 

Các trường hợp cũng được báo cáo ở nhiều nước khác. Ít nhất 23 quốc gia đã xác nhận sự xuất hiện của căn bệnh này. Trong đó, Anh có 169 trường hợp, Tây Ban Nha có 22 trẻ, Israel 12, Ý 9, Đan Mạch 6; Hàn Quốc và Nhật Bản cũng đã ghi nhận những ca bệnh. Ngoài Mỹ, thì Indonesia là quốc gia tiếp theo xác nhận 6 trẻ em tử vong. Một quốc gia châu Âu giấu tên cũng xác nhận 1 trẻ tử vong.

Các nhà khoa học vẫn đang rất bối rối, không hiểu điều gì gây ra sự bùng phát của căn bệnh này. Giả thuyết hàng đầu cho rằng, nó có thể là do adenovirus. Bởi vì, phần lớn các trường hợp ở Hoa Kỳ đều cho kết quả dương tính với virus này.

Tuy nhiên, ngày 10/5, các quan chức bang Massachusetts (Hoa Kỳ) cho hay, họ đang điều tra 2 trẻ bị viêm gan bí ẩn. Bước đầu cho thấy, 2 trẻ này có xét nghiệm âm tính với adenovirus. Trong khi, đây là nguyên nhân được suy đoán nhiều nhất cho đến giờ phút này.

Các giả thuyết khác đang được quan tâm đến bao gồm, việc phong tỏa do Covid-19 đã làm suy yếu khả năng miễn dịch của trẻ, hoặc do nhiễm Covid-19 trước đó, hoặc thậm chí tiếp xúc với chó cưng.

Nguyên nhân gây viêm gan bí ẩn vẫn đang bỏ ngỏ

Ilhan Shapiro – một bác sĩ nhi khoa làm việc ở Dịch vụ sức khỏe AltaMed cho biết, viêm gan thường do nguyên nhân là thuốc, virus, hoặc tiếp xúc một số hoá chất. Còn Tổ chức Y tế Thế giới thông tin rằng họ đang điều tra 50 nguyên nhân có thể gây ra căn bệnh này.

Thông thường, viêm gan hiếm gặp ở trẻ em, nhưng đầu năm nay, Vương quốc Anh đã lên tiếng báo động về một đợt bùng phát bí ẩn ở trẻ em sau khi phát hiện nhiều ca bệnh hơn những năm trước.

Các quốc gia khác cũng nhanh chóng nghe theo và tầm soát căn bệnh này, trong đó Mỹ đã báo cáo 9 trường hợp đầu tiên ở Alabama vào tháng trước.

Các chuyên gia hàng đầu trấn an các bậc cha mẹ rằng, nguy cơ con họ mắc bệnh viêm gan là ‘cực kỳ thấp’. Tuy nhiên, họ được khuyến cáo nên để ý đến các dấu hiệu cảnh báo chính của bệnh viêm gan cấp bí ẩn này, bao gồm vàng da, vàng lòng trắng mắt, sau đó là nôn mửa, nước tiểu sẫm màu và đi ngoài phân nhạt màu. Cha mẹ cần liên hệ ngay với bác sĩ nhi khoa nếu lo lắng con mình có thể có các dấu hiệu của bệnh viêm gan.

Bác sĩ Shapiro nói: “Tỷ lệ trẻ em cần ghép gan xảy ra trong một thời gian rất ngắn, điều đó thật đáng lo ngại”. Ông cũng giải thích rằng, gan là cơ quan bền bỉ, nó có khả năng phục hồi sau chấn thương rất đáng kể. Do đó, nếu chúng ta sớm can thiệp thì nó sẽ nhanh chóng hồi phục.

WHO tìm mối liên hệ giữa Covid-19 và viêm gan bí ẩn ở trẻ

Nguyên nhân hàng đầu mà các nhà khoa học quan tâm liên quan đến adenovirus. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp viêm gan ở trẻ đều liên quan đến virus này. Do đó, vẫn có 1 một giả thuyết được cân nhắc đang kể về vai trò của đại dịch Covid-19 như một bệnh đồng nhiễm hoặc đã nhiễm trước đó vẫn còn ảnh hưởng đến người bệnh.

Chuyên gia Philippa Easterbrook thuộc chương trình viêm gan toàn cầu của WHO cho biết, các kết quả nghiên cứu đã xác nhận, khoảng 70% số ca mắc dương tính với virus adeno, loại phụ 41 thường liên quan đến chứng viêm dạ dày.

Kết quả xét nghiệm cũng cho thấy, khoảng 18% dương tính với COVID-19. Dự kiến các nghiên cứu trong tuần sau sẽ tập trung tìm hiểu về những lần phơi nhiễm và mắc COVID-19 ở các ca bệnh.

Trước thực trạng này CDC Hoa Kỳ đã nhanh chóng đưa ra hướng dẫn ngăn chặn viêm gan bí ẩn

Các cha mẹ có thể nhận biết dấu hiệu viêm gan, bao gồm: Sốt, mệt mỏi, mất cảm giác ngon miệng, buồn nôn, nôn, đau bụng, nước tiểu sẫm màu, đi ngoài phân có màu sáng, đau khớp, vàng da. Một số báo cáo trường hợp cho biết, trẻ không có biểu hiện sốt, mà chỉ có đau bụng, buồn nôn, nôn, vàng da và đi ngoài phân sáng màu.

Giúp trẻ giữ gìn vệ sinh, phòng ngừa bệnh tật như: 

– Rửa tay thường xuyên

– Tránh tiếp xúc gần với người ốm

– Che tay khi ho, hắt hơi

– Dạy trẻ tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng.

CDC Hoa Kỳ đang yêu cầu các cơ sở y tế cân nhắc xét nghiệm adenovirus ở bệnh nhi mắc viêm gan không rõ nguồn gốc. Đồng thời, báo cáo ca mắc viêm gan lên cơ quan y tế địa phương hay quốc gia. CDC cũng phối hợp với phòng thí nghiệm trên khắp nước Mỹ để đưa ra biện pháp thực hành xét nghiệm tối ưu. 

Bác sĩ cảnh báo phụ huynh không tự ý yêu cầu xét nghiệm men gan cho trẻ

Trước những thông tin về căn bệnh viêm gan bí ẩn mà truyền thông cập nhật những ngày qua, một số phụ huynh đã cho con đi xét nghiệm men gan khi thấy con có dấu hiệu nôn, đau bụng, tiêu chảy… Vậy việc này có thực sự cần thiết?

Trả lời vấn đề này, BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền – Trưởng khoa Khám bệnh cơ sở Kim Chung, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho hay: “Mặc dù chúng ta không chủ quan với viêm gan bí ẩn nhưng lo lắng thái quá là không cần thiết. Việc vội vã tự ý cho trẻ xét nghiệm men gan có thể không phản ánh chính xác tình trạng sức khỏe, đôi khi bỏ sót các bệnh nguy hiểm khác. Tốt nhất là khi thấy các dấu hiệu nghi ngờ, cha mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám, sau đó bác sĩ sẽ có chỉ định xem có cần thiết phải xét nghiệm hay không”.

Và thực tế là, đau bụng, buồn nôn, nôn còn là biểu hiện của các bệnh cấp tính khác như đau ruột thừa, tắc ruột… 

Ở chiều ngược lại, bác sĩ Trương Hữu Khanh – làm việc tại Bệnh viện Nhi đồng 1 đã có bài viết cảnh báo, đã xuất hiện những ‘chiêu trò’ cho làm xét nghiệm men gan ở trẻ rối loạn tiêu hoá; khuyến cáo phụ huynh rằng, nếu trẻ không vàng da đừng để bị dọa và bị tốn tiền.

Từ Khóa: