Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) mới đây cho biết: hơn 500 nhà khoa học được liên bang tài trợ của Hoa Kỳ đã bị đánh dấu vì nghi ngờ có quan hệ tài chính với Trung Quốc.

Trong một cuộc điều trần tại ủy ban Thượng viện Mỹ vào cuối tuần trước, phó giám đốc nghiên cứu của NIH, ông Michael Lauer đã đưa ra ba kịch bản về việc các nhà khoa học này bị mua chuộc để hợp tác với Bắc Kinh như thế nào.

Theo ông Lauer, một khả năng là các nhà khoa học thành lập một phòng thí nghiệm ở Trung Quốc để thực hiện công việc tương tự cho chế độ Trung Quốc trong khi vẫn đang nhận được tài trợ từ tiền thuế của người dân Mỹ.

Trong những trường hợp khác, các nhà nghiên cứu có thể có một doanh nghiệp ở Trung Quốc tận dụng những phát hiện từ nghiên cứu do NIH tài trợ mà ông Lauer gọi là sự xung đột lợi ích.

Kịch bản thứ ba, mà phó giám đốc Lauer đưa ra các nhà khoa học tuyên bố sẽ dành 100% thời gian của họ cho việc nghiên cứu ở Mỹ, dù “trong thực tế, họ đang dành 50% đến 60% thời gian ở Trung Quốc”.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ gần đây đã mở hàng chục vụ kiện chống lại các nhà nghiên cứu, trong nỗ lực cắt giảm làn sóng bị đánh cắp tài sản trí tuệ.

Mới đây, một giáo sư toán học tại Đại học Nam Illinois – Carbondale bị truy tố vì che giấu viện trợ của chính phủ Trung Quốc và làm việc cho một trường đại học của Trung Quốc, đồng thời lừa gạt 151.099 USD tiền tài trợ của Quỹ Khoa học Quốc gia.