Phía Belarus nói dối rằng có bom trên máy bay, và bắt giữ nhà báo Belarus, đây là người từng điều phối các cuộc biểu tình phản đối Tổng thống Belarus hồi năm ngoái hiện đang bị truy nã gắt gao.

Các chính phủ phương Tây đang đe dọa các biện pháp trừng phạt mới đối với Belarus do TT Alexander Lukashenko lãnh đạo sau sự việc nước này dùng chiến đấu cơ để ép một máy bay hành khách của hãng Ryanair hạ cánh vào hôm 23/5 và sau đó bắt giữ một nhà báo có tư tưởng đối lập trên máy bay.

Sự việc xảy ra khi chiếc máy bay chở khách đang bay từ Athens đến Litva thì bất ngờ bị ép chuyển hướng tới Minsk, thủ đô của Belarus với lý do có cảnh báo về “có bom trên máy bay”. 

Tại Minsk, các nhà chức trách đã kiểm tra nhưng không phát hiện ra mối đe dọa nào. Máy bay được tiếp tục bay đến Litva, nhưng nhà báo Roman Protasevich của Belarus, 26 tuổi, đã bị giữ lại. Anh Protasevich, cựu chủ biên kênh tin tức Nexta, là người từng điều phối các cuộc biểu tình phản đối Tổng thống Belarus hồi năm ngoái hiện đang bị truy nã gắt gao.

Phía Belarus cho biết đã hành động phù hợp với các quy định quốc tế viện dẫn đến nội dung đe dọa đánh bom như sau: “Chúng tôi, những người lính của Hamas, yêu cầu Israel ngừng bắn ở Dải Gaza. Chúng tôi yêu cầu Liên minh châu Âu rút lại sự ủng hộ đối với Israel trong cuộc chiến này. Có một quả bom trên máy bay đó. Nếu các ông không tuân theo yêu cầu của chúng tôi, quả bom sẽ phát nổ ở Vilnius vào ngày 23/5”. 

Phía Hamas phủ nhận hoàn toàn việc dính líu đến vụ việc, còn các nhà lãnh đạo phương Tây đã gọi đây là một vụ không tặc với cảnh báo bom giả và có phản ứng mạnh mẽ.

Ngoại trưởng Mỹ, ông Antony Blinken nói vụ ép máy bay hạ cánh và bắt giữ là một “hành động gây sốc”, yêu cầu một cuộc điều tra đầy đủ và trả tự do ngay cho nhà báo Protasevich. 

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết vụ việc là nghiêm trọng và nguy hiểm và cần một cuộc điều tra quốc tế.

Các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu họp tại Brussels trong một tuyên bố chung đã nhất trí các biện pháp trừng phạt gồm: cấm các hãng hàng không Belarus bay vào không phận của 27 quốc gia thành viên và kêu gọi các hãng hàng không có trụ sở tại EU tránh bay qua Belarus. 

Hoa Kỳ cùng với EU, Anh và Canada đã áp đặt lệnh đóng băng tài sản và cấm đi lại đối với gần 90 quan chức Belarus, bao gồm cả TT Lukashenko, sau cuộc bầu cử vào tháng 8/ 2020 mà phương Tây cho là gian lận.